1944 Kırımda Büyük Tatar Türkü Sürgünü
18 Mayıs 1944 yılında 423 Bin Tatar Türkünün 1 gün içinde evlerinden zorla çıkartılması ile başladı...
Kırım Tatar Türkleri, uzun yıllar dönemin Komünist Sovyetler Birliği rejim lideri Stalin ile Nazi Almanya’sı arasında kalmış bir millet. Almanlar, 2. Dünya Savaşı sonuna kadar Kırım’da hakimiyet kurmuşlar; ancak savaş sonunda Sovyetlerin bölgeyi tekrar ele geçirmesi, Kırım Tatar sürgünü’nün de habercisi olmuş… Kırım Tatarları’nın Sovyet hükümeti kararıyla 18 Mayıs 1944 tarihinden başlayarak Orta Asya ve diğer bölgelere sürgün edilişlerinin hikayesine gelin birlikte bakalım…
Kırım Tatar sürgünü, tarihteki diğer sürgün/soykırım hikayeleriyle birçok ortak özellik taşıyor esasında… 2. Dünya Savaşı öncesinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)’nin hakimiyetinde olan Ukrayna’daki Kırım yarımadası, Alman ordusu tarafından ele geçirilmişti. Uzun yıllardır Stalin yönetimindeki baskı dolu Komünist rejimden kurtulmak isteyen Kırım Tatarları, Alman işgalinin aslında Rus rejiminin yıkılmaya başladığına işaret ettiğini düşünerek sevinmedi de değil.
Ancak 1944 tarihinde Rusların bölgeyi tekrar ele geçirmesiyle beraber büyük bir ırkçı katliama uğramışlardır. Birazdan Kırım Tatar sürgünü hakkındaki belgeselde de tanık olacağınız gibi, Sovyet askerlerince belirlenen Türk evlerine teker teker baskın düzenlemiş ve herkesin yalnızca taşınabilir eşyalarını yanlarına alarak meydana çıkmaları emrini verilmişti. 423 Bin Kırım Tatar Türkü, trenlere doldurularak Sibirya, Kazakistan, Özbekistan gibi Orta Asya bölgelerine sürgün edildi… Bazı yaşlılar ve Kırım’ı terk etmek istemeyenler, aynı meydanda kurşuna dizildi.
Kadınlar, kundaktaki bebekler, yaşlılar, hastalar, savaşamayacak durumda erkeklerden oluşan 423 bin Kırım Tatarı, gece yarısı hayvan vagonlarına istif edilerek, “Sovyetler Birliğine İhanet” suçlaması ile vatanlarından sürüldü. Halbuki binlerce Kırım Tatarı Hitler Almanyasına karşı Sovyet ordularında savaş veriyordu…
Haftalarca sürecek yolculukla Sibirya’ya gönderilmek üzere tenlere istiflenen 423 bin Kırım Tatarından bir kısmı açlıktan hayatını kaybetti. Kırım Tatar sürgünü operasyonunu çok kısa bir sürede tamamlamayı büyük bir başarı olarak gören Sovyet ordusu, Arabat isimli Kırım Tatar köyünü gözden kaçırdığını fark etti. Unutulan köy halkının çoktan yola çıkmış olan trenlere ilave edilmesinin imkansız olması nedeniyle, tüm köy apar topar bir şekilde gemilere yüklendi. Bu gemi ise bilinçli bir şekilde denizin ortasında batırılarak, Arabat köyü Tatar Türkleri acımasızca öldürüldü…
AUSCHWİTZ-BİRKENAU NAZİ TOPLAMA KAMPIAUSCHWİTZ BİRKENAU NAZİ TOPLAMA KAMPI
Yaklaşık 1 yıldır yaz(ma)mak için kendi kendimi oyaladığım bir konudur Auschwitz Birkenau nazi toplama kampı. Polonya‘ya gelir gelmez ziyaret etmek için fırsat kolladığım Krakow’a sonunda gitmiştim ve kampı her ziyaret edenin neden çok derin duygularla ayrıldığını anlamış oldum… Unesco Dünya Miras Listesi‘nde bulunan Auschwitz Birkenau nazi toplama kampı’nı çok…
Kırım Tatarları’nın büyük bir bölümü Özbekistan’a sürgün edildi; ancak burada eski hayatlarından hiçbir şey olmadan, sıfırdan başlamak da oldukça zordu onlar için. Sürgün edildikleri yerlerde uzun yıllar ahırlarda, toprak çadırlarda yaşamaya mecbur bırakıldılar. Yeni ülkelerine uyum sağlamaları da uzun yıllar aldı…
Kırım yarımadasına ise Ukrayna, Polonya ve Moskova’dan getirilen yüz binlerce Slav kökenli aile yerleştirilmiştir. Dolayısıyla Kırım Türklerinden kalan mallar, bölgeye yeni yerleştirilen Slavlar tarafından yağmalanmıştır. Mezarlar yıkılmış, mezar taşları inşaatlarda kullanılmak üzere ayrılmış ve tüm mezarlıklar traktörler tarafından sürülmüş.
1987 yılında Kırım Tatarları, vatana dönüşlerinin engellenmesine karşı Kızılmeydan’da yaptıkları gösterilerle dünya gündemine oturdu. 1989’dan itibaren bürokratik engellere, polis baskısına ve ağır maddi koşullara rağmen sürgün yerlerinden Kırım’a topluca dönüşler başlattılar. Bu süreç sonunda 250 binin üzerinde Kırım Tatarı vatanına dönebildi…
Kaynak //http://www.gazete2023.com/dusunce-analiz/kirim-tatar-buyuk-surgunu-h62715.html
Gazete2023