KIPÇAK TÜRKLERİNİN ÇALGISI "KEMENCE"

 Kemençe, horon, aba, zıpka, kabalak bizimdir.

Bilinenin aksine Yunan'ın, rum'un değildir. Latinlerin yaylı çalgısı olan kabak kemane den ayrılmış birçalgı değil, başlı başına bir Türk çalgısıdır ve Orta Asya'dan, Doğu Karadeniz'e gelmiştir.

Kemençe kesinlikleTürk çalgısıdır. Benzerine Kazak Eli'nde de rastlanır.

Hattâ "Kemençe" adında bir Kıpçak (Kuman) savaşçı vardır. Kıpçaklardan sonra, en az onlar kadar Çepniler tarafından benimsenmiştir.

Yani her şekildeTürk çalgısıdır.

Gagauz Türklerinde kemençeye "kumança" denir.

KemençeninTürk çalgısı oldğunun bir kanıtıda, en yetenekli sanatçıların Türk olmasıdır. Picoğlu Osman Gökçe, Karaman Halil Ağa (Kodalak), Tuzcuoğlu Mehmed Ali, Katip Şadi, Mehmet Sırrı Öztürk, Hüseyin Dilaver...

Araştırmacı Yazar Mehmet Bilgin'in "Doğu Karadeniz Etnik Târihi Üzerine" adlı yazdığı betikte (kitapta), Karadeniz kemençesinin Kıpçak (Kuman) Türklerine âit bir çalgı olduğunu, Gagauz Türklerininde bu çalgıya "Kumança" ve oyununun adına da "Horon" dediklerini yazmıştır.

Kıpçak Diyarının Moğol istilasına uğramasıyla Başbuğ Kötön komutasında Yaklaşık 40.000 haneli bir grup ise bugünkü Macaristan’a gitmiş ve Kunlar denilen etnik grubu oluşturmuştur. Kıpçak Beylerinden Kemenche Macar Kralı’na Suikast düzenleyerek öldürmüştür. Macaristan Kıpçakları Hristiyan olarak Dil ve Kültürlerini kaybetmiştir.

 ayrıca, Kemençe ismini Kumanların yayıldığı sahalarda da görmek mümkündür. Kırım yarımadasında Kemençe, Küçük Kemençe, Murzatar Kemençe isimli köyler bunlardan bazılarıdır. Gagauzlarda Kemençe kelimesinin anlamı Keman olup Kemençe çalıp oynanan oyunun adı da “Horo“dur.

Bu oyuna Kırım’da “Horan” denilmektedir.

10-11. yy. Arasında Kuzey Karadeniz bozkırlarında hüküm süren Kıpçaklar'ın, Karpat eteklerinde toplanan Macar kralına suikast girişiminde bulunulduğundan bahsedilir. Görselde ise 1794 yılında Osmanlı dönemindeki Halep’te kemençe çalan Kıpçak müzisyenler resmedilmiştir.