Lider Eğitimci Yazarlar Derneği Genel Başkanı Sedat DEGER kalem aldığı yazısında İl dışı atamaya başvuracak zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenlerin mutlaka bilmesi gereken 10 hususu soru cevap şeklinde paylaştı.
Bilindiği üzere 5 ila 8 haziran 2018 tarihleri arasında il dışı atama başvuruları alınacak.İl dışı atama başvurularıyla ilgili olarak kafalarda tereddüt kalmayacak şekilde il dışı atamayla ilgili 38 soru ve cevabını 2 haziranda yayımladığım makalemde kamuoyuyla paylaşmıştım.İçlerinden bazıları ise özellikle bazı kısım öğretmenler için ayrıca vurgulanması gerekiyor ki bunlardan bir tanesi zorunlu hizmet yükümlüsü olan öğretmenlerin il dışı atama başvurusunda bulunurken dikkat edilmesi gereken hususlar olarak nitelendirebiliriz.
Öncelikle atama zamanı ile ilişiğin kesme zamanını hatırlatmakta fayda var;
** Başvuruların Alınması: 05-08 Haziran 2018
** Atamalar bakanlıkça 11 Haziran 2018tarihinde sonuçlandırılacak
** Ataması yapılan öğretmenler ilişiklerini 29 Haziran 2018 tarihinden itibaren kesilebilecek ve görevlerine başlayabilecekler
“İl Dışı Atamaya Başvuracak Öğretmenin Bilmesi Gereken 38 Soru ve Cevabı” başlıklı yazımın içinden özellikle zorunlu hizmet yükümlülüğü olan öğretmenlerin bilmesi ve dikkat etmesi gereken hususları sorular içinden şu şekilde çıkartabiliriz;
1) (Soru 3): Zorunlu Hizmet Yükümlüsü Öğretmenlerden, 2018 yılı il dışı yer değiştirme talebinde bulunabilmeleri için kaç yıl çalışmak gerekir?Bu süre hangi öğretmenler için geçerlidir?
Cevap :*Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 52. Maddesinin birinci fıkrasındaki “Öğretmenlerden yer değiştirme yapılacak yılın 30 Eylül tarihi itibarıyla kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar il içinde, bulundukları ilde üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar ise iller arasında yer değiştirme isteğinde bulunabilir. Üç yıllık çalışma süresinin hesabında il içinde yer değiştirecekler bakımından kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda, iller arasında yer değiştirecekler bakımından ise bulunduğu ilde fiilen öğretmen veya ikinci görev kapsamında eğitim kurumu yöneticisi olarak geçirilen süreler dikkate alınır.” hükmü ile
* Duyurunun 6. maddesindeki “06/05/2010 tarihinden sonra atanıp birinci, ikinci ve/veya üçüncü hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarında toplam 3 yıllık çalışma süresini tamamlayan veya 30 Eylül 2018 tarihi itibarıyla tamamlayacak olan öğretmenlerden zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanında hiç görev yapmamış ya da eksik hizmeti 6 aydan fazla olanlar, zorunlu çalışma yükümlülüklerini yerine getirmek üzere il içinde veya iller arasında dördüncü, beşinci veya altıncı hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına tercihleri doğrultusunda atanacaktır. Bunlardan tercihlerinden herhangi birine atanamayanlar ile tercihte bulunmayanların atamaları, alanlarında norm açığı bulunan diğer zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına Bakanlıkça resen yapılacaktır.” hükmü,
* Duyurunun 8. maddesindeki “Dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanlarında görevli zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden 31 Ekim 2018 tarihi itibarıyla bulundukları ilde 3 yılını dolduranlar iller arasında, bulundukları eğitim kurumunda 3 yılını dolduranlar ise il içinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde bulunabilecektir” hükümlerine göre;
(1)Şu an zorunlu hizmet sayılmayan okullarda (1.-2.-3.Hizmet alanı) çalışan zorunlu hizmetini hiç yapmamış veya eksik yapmış (6 aydan fazla kalmış) öğretmenlerden 3 yıllık süreyi tamamlayan öğretmenler ,
Not: bu öğretmenlerin zorunlu hizmet sayılan (4.-5.-6.hizmet alanı) il içindeki yada dışındaki okullara tayin istemesi zorunludur aksi takdirde re sen atamaları yapılacaktır
(2)Zorunlu hizmet sayılan okulda (4.-5.-6.hizmet alanı) görev yapıp geri kalan zorunlu hizmetini başka zorunlu hizmet sayılan okulda yerine getirmek isteyen öğretmenler,
bulundukları ilde 31 Ekim 2018 tarihi itibarıyla en az 3 yıllık çalışma süresini tamamlayanlar, il dışı atama isteğinde bulunabilecektir.
Not: MEB 22/05/2018 tarih ve 19303 sayılı onay ile 30 Eylül olan başvuruya esas tarihi 31 Ekim 2018 olarak bu atama dönemine özgü yeniden düzenlemiştir
2) (Soru 5): Zorunlu Hizmet Yükümlüsü Öğretmenler il Dışı atamada il içindeki okulları da tercih edebilirler mi?
Cevap: Evet ama bazı şartları var. Duyurunun 8. maddesindeki “Dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanlarında görevli zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden 31 Ekim 2018 tarihi itibarıyla bulundukları ilde 3 yılını dolduranlar iller arasında, bulundukları eğitim kurumunda 3 yılını dolduranlar ise il içinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde bulunabilecektir.” hükmüne göre bulunduğu ildeki 3 yıl çalışma süresinin tamamını şu anki okulunda tamamlayanlar il içindeki zorunlu hizmet sayılan okulları da tercih edebilirler aynı okulda tamamlamayanlar ise il dışındaki zorunlu hizmet sayılan okullara tayin isteyebilirler. Bu konuya “Öğretmen Hakları ve Hukuku 1” kitabımda detaylıca yer vermiştim.
3)(Soru 11) : Zorunlu Hizmet Yükümlüsü Öğretmenlerden Norm fazlası olarak kendi tercihleri dahil önceden yer değiştirmiş öğretmenlerde de yeni okulunda 3 yıl görev yapma şartı aranır mı, İl Dışı atama isteğinde bulunması için şartlar nelerdir ?
Cevap: İl dışı atama hakkı için aynı ilde 3 yıl çalışma şartı arandığı için norm fazlası olup il içinde yer değiştiren öğretmenlerin zaten eski ve şimdiki okulundaki görev sürelerinin toplamına bakılarak aynı ildeki 3 yıl çalışma şartına bakıldığı için norm fazlası olduğu ve il içiyle atandığı yeni okulundaki toplam süre 3 yıl oluyorsa il dışına başvurabilir.
Duyurunun 13. maddesindeki “Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerden görevli oldukları eğitim kurumunun kapanması, norm kadro uygulaması veya diğer nedenlerle görev yerleri resen zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumları dışına değiştirilen öğretmenler, zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamak üzere dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına tercihleri doğrultusunda atanacaktır. Bunlardan tercihlerinden herhangi birine atanamayanlar ile başvuruda bulunmayanların atamaları, alanlarında norm açığı bulunan diğer zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına Bakanlıkça resen yapılacaktır.” hükmüne göre sadece re sen zorunlu hizmet sayılmayan okullara atanan öğretmenlerin zorunlu hizmet sayılan okullara tayin olması istenmektedir..
Not: 2018 yılı il içi atama başvurularında norm fazlası olup atanmış öğretmenin mevcut duyurular ve meri mevzuatta herhangi bir karşılığı bulunmadığı için 2018 yılı il dışı atamaya başvurma hakkı ( 1 yıl isteğe bağlı yer değiştirememe engel hükmünden dolayı) net ifadelerle bulunmamaktadır. Bu durumun giderilmesi için gerek yönetmeliğe gerekse duyuruya açıklayıcı ek madde konulması gerekmektedir.
4) (Soru 12): İller arasına başvurmak için illa 3 yıl çalışmak mı gerekiyor, hangi öğretmenler 3 yıl çalışmasa da il dışı atamalarına başvurma hakkına sahip?(zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenler)
Cevap: 2018 Yılı Öğretmenlerin İller Arası İsteğe Ve Zorunlu Çalışma Yükümlülüğüne Bağlı Yer Değiştirmelerine İlişkin Duyurunun 7. maddesindeki “Birinci, ikinci ve üçüncü hizmet alanlarında(zorunlu hizmet sayılmayan okulda) görev yapan zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden; (a) Sağlık ve eş durumu mazeretleri nedeniyle zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenmiş olanlar, (b) Başvuruların son günü itibarıyla adaylıkları kaldırılmış olanlar, istemeleri halinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme başvurusunda bulunabilecektir. Bu kapsamdaki öğretmenlerde 3 yıllık çalışma süresi aranmayacak; tercihlerinden herhangi birine atanamayanlar ise bulundukları yerlerde görevlerine devam edecektir.” Denilerek ;
*Zorunlu çalışma yükümlüsü olup zorunlu hizmet sayılmayan okulda görev yapan ve 8 haziran 2018 itibari ile adaylığı kalkmış olan öğretmenler,
*Sağlık ve eş özründen dolayı zorunlu çalışma yükümlülükleri ertelenen ve şu an zorunlu hizmet sayılmayan (1-2-3. Hizmet alanlar) okulda görevli öğretmenler,
İller arası yer değiştirmeye 3 yıl çalışma süresi aranmadan başvurabilirler.
Not: Bu öğretmen arkadaşlar sadece zorunlu hizmet sayılan okulları (il içindeki veya il dışındaki) yani 4.-5.-6.hizmet alanı olan okulları tercih edebilirler.
5) (Soru 18) : Çalıştığı okul ,Zorunlu çalışma yükümlülüğünden sayılmaz iken (1-2-3 hizmet alanı) zorunlu çalışma yükümlülüğüne alınmış okula(4-5-6 hizmet alanı) dönüştürülen öğretmenler iller arası atamaya başvurabilecek mi?
Cevap: Birinci, ikinci veya üçüncü hizmet alanlarında görev yapmakta iken Ocak 2018 tarihi itibarıyla zorunlu çalışma yükümlüğü öngörülen dördüncü, beşinci veya altıncı hizmet alanları kapsamına alınan eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenler, görev yaptıkları eğitim kurumunda kalabilecekleri gibi, istemeleri halinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde de bulunabileceklerdir.
6) (Soru 20): Zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenlerden Özür durumu biten veya belgeleyemeyenler il dışına başvurmak zorunda mı?
Cevap : Özür Durumundan Atanan Öğretmenin Mazereti Sürdükçe Zorunlu Hizmeti Ertelenir.17 Nisan 2015 CUMA günü 29329 sayılı Resmi gazetede yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenecekler” başlığı altındaki 45. Maddenin 1. Fıkra “a” bendindeki “Aile birliği veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini belgelendirenlerin, bir sonraki yer değiştirme dönemine kadar, zorunlu çalışma yükümlülükleri ertelenir.” hükmüne göre Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme isteğinde bulunup mazeretinin bulunduğu il veya ilçeye atananlardan sağlık veya eş özrünün devam ettiğini belgelendirenler her yıl zorunlu çalışma yükümlülükleri bir sonraki yer değiştirme dönemine kadar ertelenir.
MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği “Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler” başlıklı 43. madde 3. Fıkrasındaki “Zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenler, aile birliği mazereti veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini her yıl Bakanlıkça belirlenen dönemlerde belgelendirir. Mazeretlerini belgelendiremeyenler, zorunlu çalışma yükümlülüklerini yerine getirmek ya da eksik kalan hizmetlerini tamamlamak üzere bu maddenin birinci fıkrasında öngörülen usulle atanır” hükmü ile 6. Fıkrasındaki “Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen 4, 5 ve 6 ncı hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarında görevli iken mazeretleri nedeniyle 1, 2 ve 3 üncü hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına atanan öğretmenlerden zorunlu çalışma yükümlüsü olanlar, mazeretlerinin ortadan kalkması hâlinde ilk yer değiştirme döneminde zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamak üzere 4, 5 veya 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına atanır.” hükümleri gereği zorunlu çalışma yükümlüsü olan öğretmenlerden özür durumunun devam ettiğini belgelendiremeyenler(mazeretlerinin ortadan kalkması hâlinde), ilk yer değiştirme döneminde zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamak üzere atama başvurusunda bulunmak zorundalar.
Ayrıca duyurunun 12. maddesindeki “Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarında görevli iken mazeretleri nedeniyle birinci, ikinci ve üçüncü hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına atanan öğretmenlerden zorunlu çalışma yükümlüsü olanlar, mazeretlerinin ortadan kalkması hâlinde zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamak üzere dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarına atanacaktır.” hükmü ile de mazereti sona eren öğretmenin zorunlu hizmet sayılan okula atanacağı hüküm altına alınmıştır.
Not : Mazereti sona eren öğretmenlerden zorunlu hizmet yükümlüsü olan ve şu an zorunlu hizmet sayılmayan okulda (1.-2.-3. hizmet alanı )İl İçindeki zorunlu sayılan (4.-5.-6. hizmet alanı) okulları da tercih edebilirler.
Zorunlu hizmet yükümlülüğüne bağlı yer değiştirme işlemleri il dışı atama şeklinden farklı olup aynı anda başvuruların alınmasından dolayı da birçok eğitimci tarafından karıştırılmaktadır. Bu yüzden öncelikle “il dışı atama” ve “zorunlu hizmet yükümlülüğüne bağlı atamalarının” birbirinden farklı olduğunun ayrımına varmak gerekiyor. Bunun için de 17 Nisan 2015 CUMA günü 29329 sayılı resmi gazetede yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler başlığındaki 43 maddesini incelemek gerekir.Bu madenin 4. Fıkrasında yazılı bulunan “Mazerete bağlı yer değiştirmeler hariç olmak üzere zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumunda en az 3 yıl süreyle görev yapanlar, il içindeki ya da diğer illerdeki zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde bulunabilir.” Hükmü gereği zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenlerin zorunlu hizmet yükümlülüklerini devam ettirebilmesi adına il dışındaki kurumlar ile beraber il içindeki zorunlu hizmet sayılan (4-5-6. Hizmet alanı) okulları da tercih edebilme hakları MEB tarafından yasal olarak tanınmıştır.
7) (Soru 21): Eş özrü bulunan ve zorunlu çalışma yükümlüsü olduğu için zorunlu hizmet sayılan okullara tayin olmak zorunda olan öğretmen il dışına başvurmak zorunda mı?
Cevap : Duyurunun 15.maddesindeki “Birinci, ikinci ve üçüncü hizmet alanlarında görev yapan zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden eşleri aynı ilin farklı bir ilçesinde ya da başka bir il’de görev yapanlar, istemeleri halinde zorunlu yer değiştirme başvurusunda bulunmayabilecektir. Bu durumda bulunan öğretmenler eşlerinin bulunduğu yere 2018 yılı yaz tatilinde mazeret durumundan yer değiştirme döneminde yer değiştirme isteğinde bulunacaktır.” hükmüne göre sonradan yapılacak mazeret atamasına başvurmak koşulu ile il dışı atamaya başvurmayabilirler
8) (Soru 29): Zorunlu Hizmet Yükümlüsü öğretmenler,zorunlu hizmet sayılsın yada sayılmasın tüm okulları tercih edebilirler mi yoksa sadece zorunlu hizmet sayılan okulları mı tercih edebilirler?
Cevap: 17 Nisan 2015 Tarih ve 29329 sayılı resmi gazetede yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 43. Maddenin 8. Fıkrasındaki “Zorunlu çalışma yükümlülüğüne tabi öğretmenler, bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar hariç olmak üzere zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamadan zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanları dışına yer değiştirme isteğinde bulunamaz.” Hükmü ile zorunlu hizmet yükümlüsü tüm öğretmenlerin zorunlu hizmet yükümlülüklerini tamamlamadıkça hiçbir suretle ( mazeret durumu atamaları hariç) zorunlu hizmet olmayan okula atanamayacaklarını hukuki bir zemine oturtmuştur.Dolayısıyla mazeretlerinden dolayı zorunlu hizmetleri ertelenenler dahil zorunlu hizmet yükümlülükleri devam eden tüm öğretmenler sadece zorunlu hizmet sayılan okulları tercih edebilirler.Kaldı ki duyurunun 34. maddesindeki “Zorunlu çalışma yükümlülüklerini yerine getirmek üzere il içinde veya iller arasında yer değiştirecek öğretmenler, bu tercihlerini dördüncü, beşinci veya altıncı hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına yapacaktır. “ hükmü ile bu zorunluluğu MEB öğretmenlerden duyurusu ile de istemiştir.Aksi durumda yanlışlıkla da olsa atanırsa fark edildiğinde ataması iptal edilmesi gerekebilir ki duyurunun 22 ile 29. maddelerinde bu hususa atıfta bulunulmuştur.
9) (Soru 30): Üç yıl aynı ilde görev yapma şartına sahip ve zorunlu hizmet Yükümlülüğü öngörülen okullarda (4.-5.-6. Hizmet alanı okullar) görevli öğretmenler Zorunlu hizmet sayılmayan (1.-2.-3. alanı okul) okulları tercih edebilirler mi?
Cevap : Öğretmenlerin 2018 İl Dışı Atama duyurusunun 2. Maddesine göre zorunlu hizmet yükümlüsü olup yine zorunlu hizmet sayılan okulda (4.-5.-6. hizmet alanı okul) görev yapan ve ildeki 3 yıldır çalışma şartını doldurmuş öğretmenlerden zorunlu hizmet yükümlülüğü devam eden öğretmenler geri kalan zorunlu hizmet zorunluluğunu tamamlayabileceği yine zorunlu hizmet sayılan okullara(4.-5.-6.hizmet alanı okullar) tayin isteyebilirler.Yani zorunlu hizmet yükümlülüğü öngörülen 4. ,5.,veya 6. Hizmet alanı olan okullarda görevli ve 3 yıllık çalışma süresini doldurmuş öğretmenler yine zorunlu hizmet sayılan herhangi bir okula yer değiştirme isteğinde bulunmak zorundalar kaldı ki zaten MEBBİS başvuru sistemi 1.2. veya 3. Hizmet olan okullara tayin istemesine engel olması lazım.
10) (Soru 31): Zorunlu çalışma yükümlülüğü devam eden öğretmen, il dışı yer değiştirme başvurularında şu anda bulunduğu hizmet alanı ile eş değer aynı hizmet alanı olan okula mı tayin istemek zorunda ?
Cevap: Duyurunun 8. maddesindeki “Dördüncü, beşinci ve altıncı hizmet alanlarında görevli zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden 31 Ekim 2018 tarihi itibarıyla bulundukları ilde 3 yılını dolduranlar iller arasında, bulundukları eğitim kurumunda 3 yılını dolduranlar ise il içinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde bulunabilecektir. ” hükmü gereği zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmen zorunlu hizmet olan okulundan tayin isterken yine aynı hizmet alanı okula tayin istemek zorunda değil önemli olan tayin olacağı okulun zorunlu hizmet kapsamında olup olmadığıdır.Yani 4. hizmet alanı olan okulda görev yapan öğretmen illa 4. hizmet sayılan başka bir okula tercih etme zorunluluğu yok 4.-5.-6. hizmet sayılan herhangi bir okula tercih etme hakkına sahipler.
Örneğin: Muğla Milas’ın 5. Hizmet alanı olan Sakarkaya ortaokulunda görev yapan bir fen ve teknoloji öğretmeni Aydın’nın herhangi bir ilçesinde bulunan 4.-5. Veya 6. hizmet alanı olan okullardan her hangi bir okulu tercih edebilir.