~~“Hayat bir mektebdir” söylemiş bilgeler. “Tarih de en büyük öyretmendir” desek, yanılmarık yagin ki...Ve öz tarihinden ders almayan, öz tarihi keçmişini bilmeyen halkın geleceyi de yoktur düşüncesindeyik.
XX yüzilin büyük bir zaman kesiyinde – Sovyet rejiminin mevcutluğu devrinde halkımıza öz ulu tarihinin bütöv sayfalarını unutdurmağa çalışılmış, taleyüklü tarihi olayları, olguları tahrif etmiş, sahteleşdirmişler. Bununla da halkımızın Sovyet imperiyasının çıkarlarına uygun tarihi yaradılmış ve yazılmışdır. O devirlerde bize unutdurulan, hafızamızdan silinen 1905, 1915, 1920, 1948, 1953-cü illerin olayları ve onların devamı olan 1988-90-cı illerin hadiseleri Azerbaycan tarihinin en kanlı ve facialı sayfalarını teşkil edirler. Minlerle günahsız insanın katlı ve erazi itkileri ile neticelenmiş bu hadiseler Sovyet (o sıradan Azerbaycan!) tarih ilminde objektif, doğru-düzgün araşdırılmamış, tarihi olgular sahteleşdirilmiş ve tahrif olunmuşdur. Özellikle de 1918-ci il mart katliamları ile bağlı olgular! Azerbaycanın sakin ahalisine karşı bolşeviklerle daşnakların birlikde hayata keçirdikleri maksadyönlü kütlevi kırgın siyaseti Sovyet tarih ilminde musavatçıların (Musavat – 1918-ci ilde Doğuda ilk Demokratik Cümhuriyyetin banisi M.E.Rasulzadenin rehberlik etdiyi partiya) türetdikleri vatandaş savaşı kimi seciyyelendirilmişdir.
İndi zaman deyişmişdir. Devlet bağımsızlığını berpa etmiş Azerbaycanda tarihimizin bir çok problemleri, o sıradan XX yüzillikde türedilmiş soykırım hadiseleri yeniden araşdırılmakdadır.
Tarihi keçmişimizi öyrenmek bu günki tarihimizi yaratmak üçün önemlidir. Eğer biz tarihin ibret derslerini unutmasaydık, halkımıza karşı rus-bolşevik ve ermeni-daşnak niyetlerinin mahiyetini anlasaydık, bu gün bir milyondan fazla soydaşımız haksızlığa, zorakılığa uğrayarak dede-baba yurdundan kaçkın düşmezdi, minlerle şehit vermezdik. Hocalı, Daşaltı, Kelbecer... faciaları olmazdı ve Garabağ, çözümü düyünə düşmüş problemə çevrilmezdi...
...Bu gün, yani 31 Mart Azerbaycan Türklerine Yapılan Soykırım Günüdür. 31 Mart Soykırımı — 1918-ci ilin 30 mart ve 3 nisan tarihleri arasında Bakı şeherinde ve Bakı quberniyasının mühtelif bölgelerinde, bundan başka Şamahı, Guba, Haçmaz, Lenkeran, Hacıkabul, Salyan, Zengezur, Garabağ, Nahçıvan ve diger arazilerde rus-bolşevik ve daşnak ermeni silahlı destelerinin Azerbaycan türklerine karşı türetdikleri katliamdır. 1918-ci il martın 30-u gece saatlarında Bakıda başlanan kütlevi katliamlar 20 mine yakın günahsız insanın, o sıradan çok sayda koca, kadın ve çocuğun öldürülmesi ile neticelenmişdir.
Şamahı şeherinde öldürülen türk sayısı 7 min olmuşdur. Martın 31-de ermeni daşnakları Şamahı kazasının 53 köyünde 8027 azerbaycanlını, o sıradan 2560 kadın ve 1277 çocuğu katl etmişler. Gubanın 162 köyünde öldürülen günahsız azerbaycanlıların sayı ise 16 minden artık olmuşdur. Ermeni daşnakları Lenkeran, Muğan bölgesi ve Dağlıq Garabağda minlerle köyü yandırmış, on minlerle insanı vahşicesine katla yetirmişler. 1918-ci il temmuz ayının 15-de Azerbaycan Demokratik Cümhuriyetinin yaratdığı Fevkalade Tahkikat Komisiyası bu katliamlarla bağlı çoksaylı evrakları toplayarak hökumete takdim etmiş, 1919-cu ilde ise Azerbaycan parlamentosu 31 mart tarihinin Azerbaycanlıların Soykırımı günü kimi kayd olunması hakda karar kabul etmişdir.
Azerbaycanda mart ayından başlayan katliam ve soykırımlar eylül ayına kadar devam etmiş ve Nuri Paşa komutasındaki Kafkasya İslam Ordusunun duruma el koyması ile sona yetmişdir. Bu katliamlar sırasında toplam 50 min Azerbaycan Türkü öldürülmüştür.
Sovyet döneminde unutdurulmuş 31 mart tarihi Azerbaycanın merhum Prezidenti Haydar Aliyevin 26 mart 1998-ci il tarihli Sarancamı ile yeniden Azerbaycanlıların Soykırımı Günü kimi anılmakdadır.
31 mart Azerbaycan türklerinin Soykırımı gününü anmak amacı ile bir qrup ziyalı hanım dünen Guba Soykırım Memorial Hatira Kompleksini ziyaret etdik. Bakı qrupumuzu soyuk, ruzgarlı hava ilə yola saldı. Gubada ise kar yağırdı...
Hatırladım ki, bu Kompleks Guba şeherinin şimalında yerleşen kütlevi mazarlık aşkar edildikden sonra yaradılmışdır. Mazarlıkda 1918-ci ilde rus-bolşevik ve ermeni-daşnak küvvelerinin hadsiz amansızlık ve kaddarlıkla öldürdükleri Azerbaycan türkleri ile beraber lezgi, yahudi, tat ve diger milli azınlıklara mensub olan insanlar toprağa gömülmüşdür.
Mazarlık 2007-ci ilin nisan ayında arazide toprak işleri görülerken aşkar edilmişdir. Kütlevi mazarlıkda gördüklerimiz türk düşmanlarının gayri-insani xisletinin, kaddarlığının açıkca sübutudur...
Guba Kompleksinin Hatira Defterinde Yönetim Kurulu üyesi olarak Uluslararası Avrasya Eğitimcileri Federasyonu adından şehitlerimize Allahdan rahmet dileyerek soykıtımı kınayan düşüncelerimi yazdım...