Satırlarıma daha önce yayınlanan, "Fındık Nereye Koşuyor" başlıklı köşe yazıma bir okuyucumun aşağıdaki yorumuyla başlıyorum.
"Tarsim elemanları, fındığın ne zaman, ne kadar yandığını görmek istemiyor. Bu haliylede üreticiye sigorta bedeli ödemek istemiyor, kontrolede zamanında gelmiyorlar, geldiklerinde de bir şey göremiyorlar."
Bu yıl ilimiz, bölgemiz ve ülkenin birçok yerinde meydana gelen zirai dondan dolayı fındık dahil, birçok meyve türü felaket boyutunda olumsuz etkilendi.
Fındığını TARSİM'e sigorta yaptıranlar, yaşadığı sıkıntıları çeşitli yollardan tarafıma ulaştırdılar.
Tarsim ile ilgili sıkıntı yaşayan fındık üreticilerinin sorunlarını derleyerek, cevaplanmak üzere WhatsApp üzerinden Giresun TARSİM Bölge Müdürü Bülent Yaşaroğlu'na gönderdim.
Müdür Yaşaroğlu'nun daveti üzerine kendisini ziyarete gittim.
Mütevazı, bilgili ve tecrübeli Müdür Yaşaroğlu, TARSİM'in faaliyetlerini ayrıntılı bir şekilde anlattı.
Sorulara yazılı bir cevap vermesi halinde, soru ve cevapları birlikte yayınlayacağımı ifade ettim. Bu konuda mutabık kalarak ayrıldım.
Daha sonra kendisini telefonla arayıp soruların cevaplarını istediğimde Bakanlıktan izin talebinde bulunduğunu ifade etti.
Aradan 15 gün geçmesine rağmen henüz bir cevap gelmemiştir.
Önceki yazılarımda TARSİM'le ilgili soru ve cevapları yayınlayacağımı ifade ettiğimden, Bölge Müdürü Yaşaroğlu'na yönelttiğim soruları yayınlıyorum.
Cevap gelmesi halinde noktası virgülüne dokunulmadan yayınlanacaktır.
Çiftçilerin iddiaları:
1- Bu iddia çok yaygındır.
Tarsim eksperleri, aynı köyde bahçeleri yan yana olan fındık üreticilerinden birine zirai dondan dolayı yüksek oranlarda
(Örneğin birine, %70, diğerine %0 ) hasar raporu verirken, diğerine, çok az oranda hasar raporu verildiği.
Uç bir örnek:
İddia sosyal medyada dolaştığı için iddia sahibi çiftçiyi arayarak görüştüm.
Yaklaşık 900 rakamlı köyde oturan çiftçinin 3 yıl önce meydana gelen dondan dolayı sınır komşusuna Tarsim eksper'leri tarafından %73 hasar tespiti yapılırken, kendisine yüzde sıfır hasar tespiti yapılmış. Çiftçi bu yüzden Tarsim'den ayrılmış.
2- Geçmiş yıllarda eksperler bazen ihbardan 15 -20 -25 gün sonra gidip incelemede bulunduğu, tespite geç gidildiği için de hasar emarelerinin kaybolduğu iddiası.
3- Başka bölgelerden gelen eksperlerin fındığı tam tanımadığından eksik veya yanlış tespitlerde bulunduğu iddiası.
4- Eksperlerin ihbarda bulunan üretici olmadan( üreticiyi telefonla arayıp da ulaşamadığı gerekçesiyle) fındık bahçesine girerek tespitte bulunduğu iddiası.
Bu iddiaların yanında ayrıca,
Bu sene zirai donun yanında kar kütlesinin; fındık dallarını kırması, türeyen fındık ile yapraklarını koparıp yere düşürmesi ve ayrıca rüzgar ile de fındıklar zarar görmüştür. Bu etkenlerden oluşan zararlar Tarsim sigortası kapsamına alınamaz mı?
Hasar tespitlerinin daha şeffaf olması ve yukarıdaki iddiaların ortadan kalkarak üreticilerin kafasındaki soru işaretlerinin son bulması için, hasar tespitlerinde ziraat odaları veya İl/ İlçe Tarım Müdürlüklerinden birer uzman kişi bulunabilir mi?
5- Giresun genelinde Tarsim sigortası yaptıran fındık üreticisi sayısı kaçtır? Kaç dönümlük fındık arazisini sigorta yaptırmıştır?
İlave bir soru ekliyorum.
Geçen ay ilimizi ziyaret eden Tarım ve orman Bakanı İbrahim Yumaklı'da ürününü TARSİM sigortası yaptıran çiftçi sayısının azlığına dikkat çekerek, bu sayıyı artırma yoluna gideceklerini ifade etmişti.
Sigorta yapılması konusunda TARSİM, fındık üreticisini yeterince niye ikna edemiyor?
