NİZAMÜLMÜLK’ÜN “SİYASETNAME” SİNDEN ÖĞÜTLER
Bütün idarecilere hatırlatma olacağını düşündüğüm Nizamülmülk’ün “Siyasetname”sinden örnek öğütler vereceğim.
Nizamülkülk, Selçuklu Devleti'nin vezirliğini yapan büyük bir devlet adamdır.
Adaleti, idari kabiliyeti, cömertliği, bilgeliği ve güzel ahlakıyla tanınan
Nizamülmülk, halkın hukukuna özen göstermiş, devlet kapısının şikâyetçilere daima açık olmasını istemiştir.
Vezirliğinin yanı sıra kendisinden sonra gelecek devlet yöneticilerine yol göstermek adına "Siyasetname: adında oldukça önemli bir eser bırakmıştır.
“Siyasetname”den “öğüt” niteliğinde örnekler;
1. “Yönetici hiçbir zaman memurlarının durumundan gafil olmamalı, devamlı kontrol etmeli, zulüm ve hıyanet zuhur ederse, memuriyetten derhal almalı...”
2. “Yönetici, büyük bir işe bir memur tayin ettiğinde peşini bırakmamalı, onun ardından mutlaka bir müfettiş göndermeli...”
3. “Yönetici, inkârla ayakta kalabilirse de, zulümle ayakta kalamaz. İdareci, idare ettiklerine asla zulmetmemeli, âdil olmalı...”
( GİRESUNDA VUKUATLARI İLE BASINA DÜŞEN İDARECİ, UMARIM YAZININ BU MADDESİNİ OKUR VE BU TÜR DAVRANIŞLARINDAN VAZGEÇER)
4. “Hükümdar, memleketin yıkılmasına çalışan, haram iş işleyen, devlet sırrını açıklayan, diliyle hükümdara dalkavukluk ederken, kalbiyle düşmanlık eden suçluları bağışlamamalı.”
5. “Devlet işlerini ehline danışarak yürütmeli, kendi başına iş görmemeli; herkesin, zıt da olsa fikrini açıkça ortaya koymalarını sağlamalı...”
6. “Yönetici, yetişmiş insanları kolayca harcamamalı, ama yaptıkları hatayı tekrarlamalarına da izin vermemeli...”
7. “Yönetici, zevk u sefadan uzak durmalı, devlet kaynaklarını kullanırken kılı kırk yarmalı...”
8. “Yönetici, yapacağı her işte Allah’ın rızasını gözetmeli, O'nun emrine boyun eğerek, yoluna ve
kuluna hizmet etmelidir.”
İlimizdeki tüm idarecilerin, Nizamülmülk'ün Siyasetname'sinde tarif ettiği idareci modellerine uygun olması temennisiyle.
