• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • GÜNDEM
  • KAMU
  • SENDİKA
  • DÜNYA
  • EKONOMİ
  • SİYASET
  • HUKUK
  • TÜRK DÜNYASI
  • EĞİTİM MEMURLAR
  • Ara
SON DAKİKA:
01:10
İletişim Başkanlığı'na Burhanettin Duran atandı
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Canan ÖZDEMİR Uzman Sosyolog
  3. İzmir'in Kavakları(1)
Yayınlanma: 21 Mayıs 2022 - 22:13
Güncelleme: 21 Mayıs 2022 - 22:23

İzmir'in Kavakları(1)

21 Mayıs 2022 - 22:13
Güncelleme: 21 Mayıs 2022 - 22:23
Yorumlar
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
İzmir'in Kavakları(1)
Canan ÖZDEMİR Uzman Sosyolog
Gezginci gözüyle


Gezimize İzmir Foça ile başlıyoruz. Masmavi denizi, taş evlerini süsleyen begonvilleri ve rengarenk çiçekleri,  şarkılar söyleyen martıları, denize açılan dar sokakları, yel değirmenleri ve  sıcacık insanları ile görülmeye değer bir yerdir Foça.

Foça’ya geldiğimizde yeşil ve mavinin göz kamaştırıcı birlikteliği yol boyunca eşlik eder. Eski Foça’dan Yeni Foça’ya doğru ilerlerken göreceğimiz Mersinaki Koyları bölgenin en güzel plajlarıdır. Foça'nın merkezinde Reha Midilli, ve Aşıklar Caddesinin buluştuğu koya ise Küçük Deniz adı verilir. Burada lokantalar, dükkanlar, barlar ve  balık hali yol boyu dizilmiştir.

Yöreye özgü , yörenin gerçek egemen mirası kabul edeceğimiz taş evler görülmeye değer. Kare planlı ; münferit taş yapılar, Basit sıra evler, bitişik nizamlı tek tip evler olarak üç kısma ayrılıyor.

Kare planlı tek yapılar,yüksekliklerinin genelde eşit en ve boyuna göre fazla oluşu ile kule ev diye anılırlar.1,5 veya 2,5 katlıdırlar. Demir giriş kapısı en alttaki depolama veya hayvan bağlamaya yarayan yarım kata açılır.Yandan bir merdivenle bu katın üzerindeki ana yaşam katına çıkılır. Merkezi ocaklı ve tek veya iki adet demir parmaklık ve kepenkli küçük pencere , bu mekanın dışarıyla  ilgisini sağlar.Çatı 4 meyillidir. Bu katta biri tam ön kapı üzerine diğeri arka cephenin bir köşesinde 15-18 cm çapında iki küçük çıkma vardır. Bunların evin korsanlar veya hırsızlarca zorlandığı zamanlarda savunma amacıyla kullanıldığı söylenir.

Basit sıra evler , hem eski , hem de yeni Foça'da Rum Mahallesi'nde çoktur.Yeni Foça Papaz mahallesi yapıları özellikle ilginçtir. Yapı ana kapılarının söve taşı payandaları, ve bu kapıların büyüklükleri pencere üstü çıkıntılarının , farklılaşması dışında, tip aynıdır. Ön bahçe yoktur.Ev doğrudan 2-2.5 metrelik sokağa açılır.

Tek ev tipleri aynı nizam sıvasız yığma taş yapılardır. Genelde 2 tam katlı olurlar. Bahçeleri arkada veya yanda olabilir.19.yy ve 20. yy başlarında yapılmıştır.

Daha önce Cenevizlilerin elinde olan Foça, 1455 yılında Osmanlı topraklarına katıldı. O yıllarda yıpranmış olan kent duvarları tekrar onarılarak güçlendirilmiştir. Beş Kapılar yarımadayı çevreleyen Osmanlı ve  Ceneviz sur sisteminin bir parçası olup yarımadanın batısında yer alır. Deniz yönüne bakan beş kapısı vardır. Bu nedenle" Beş Kapılar"olarak anılmaktadır. Yapıldığı yıllarda küçük kayıkların karaya çekildiği, tamir edildiği kayıkhane olarak kullanılmıştır. At nalı şeklinde antik dönem tiyatrolarına benzeyen bir plana sahiptir. En üstte Horasan harcı ve küçük boyutlu yuvarlak taşlarla yapılan Osmanlı dönemi onarımıdır. Yarımadanın ucunda "Beş Kapılar"diye anılan kayıkhanenin orta kapısının üzerinde bulunan yazıtta,  1538-1539 yıllarında yapıldığı yazıyor. Beş Kapılar kulesinde , ortadaki kapının üzerinde yer alan yazıtta ise şöyle denilmektedir:"Bu mübarek yapı Sultan Selim Şah oğlu, en büyük sultan, Arap ve Acem Meliklerinin efendisi, Sultan oğlu Sultan Süleyman Şah'ın hükümdarlığı zamanında, Sultan Süleyman Şah'ın oğlu Sultan Mustafa'nın silahdar ağası(Allah'ın )zayıf kulu İskender eliyle yapıldı. Sene 945  M.S.1538-1539

Günümüzde yapı,sosyal ve kültürel faaliyetlerin sürdürüldüğü bir alan olarak kullanılmaktadır.

Ataol Behramoğlu Beş Kapılar şiirinde:
Foça'nın bekçisi Beş Kapılar
Önünden Zümrüt bir derya akıyor.
Gözünü dört açmak yetmemiş ona,
Denize beş gözle bakıyor.
Beş Kapıların hemen önünde denizin kıyısında bir Kybele Gemisi maketi göze çarpıyor.Herodot ," Phokaialıların uzun mesafeli deniz yolculuklarını gerçekleştiren ilk Helenler olduklarını, bu yolculukları yuvarlak ticari gemilerle değil, 500 insan taşıma kapasitesine sahip 50 kürekli tekneleri ile yaptıklarını yazmıştı.

Pentekonter olarak adlandırılan bu tekneler hem ticaret hem de savaş gemisi olarak kullanılmaktaydı.Burunlarındaki mahmuz , savaşta bir silah görevi yapıyordu.Elli kürekçi , yirmi beşerli iki sıra halinde geminin sağında ve solunda oturmaktaydı. Rüzgar uygun olduğunda gemiyi yürütebilecek bir de ana yelkeni mevcuttu.

Günümüzde yapılan hesaplamalara göre pentekonterler 28 ila 33 m uzunluğunda, 4 m genişliğinde olup, saatte 9 deniz mili (18 km/s) sürate erişilebilmektedir.
Foça'nın surlarında dört adet kule göze çarpar.Tanrıça Kybele'ye ait Liman Kutsal Alanının yanındaki üçgen prizma biçimindeki kulenin , Cenevizlilere ait olduğu saptanmıştır. Diğer üç kule ise Osmanlı Döneminde yapılmıştır.

Surlar Arkaik,Roma, Ceneviz ve Osmanlı dönemleri olarak dört ayrı evre gösterir. Bu evrelerin en alt ve en eski olanı ilk yapım evresi olup, Arkaik Döneme tarihlenir. Tüf taşından dikdörtgen bloklarla yapılmıştır. Duvarın Athena Tapınağı'nın kuzeyinde kalan kısmı, aynı zamanda Athena Tapınağı'nın kuzey podyum duvarı görevi görmektedir. Bu surların ilk olarak M.Ö.590 yılı civarında yapılmış olduğunu göz önünde tutarak , yaklaşık 2600 yıllık olduğu söylenebilir. Doğal olarak bu dönemde bir çok defa onarım görmüştür.Cenevizliler ve Kanuni Sultan Süleyman tarafından gerçekleştirilen yeniden yapım niteliğindeki iki büyük onarım dışında, birçok daha küçük boyutlu onarımlar da yapılmıştır.

  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • Avrupa Turundan Fransa Paris - 25 Mayıs 2025
  • Avrupa Turundan Belçika'nın İncisi Brugge - 25 Nisan 2025
  • Avrupa Turundan Almanya Dresten  - 04 Nisan 2025
  • Avrupa Turundan Prag (2) - 11 Şubat 2025
  • Avrupa Turundan Viyana ,Prag - 07 Aralık 2024
  • Avrupa Turu İzlenimleri - 28 Eylül 2024
  • Fas Gezimizin Son Yazısı - 30 Mart 2024
  • Fas Gezimizden, Marakeş - 14 Ocak 2024
  • Fas Gezimizden, Atlas Stüdyoları - 16 Kasım 2023
  • Fas Gezimizde Merzouga Çölü - 07 Ekim 2023
  • Fas Gezimizden Orta Çağ Şehri Fes'e Yolculuğa Devam - 13 Temmuz 2023
  • Fas Gezimizden Şafşavan ve Fes... - 28 Mayıs 2023
  • Fas Gezimizden: Rabat ve Tanca - 16 Nisan 2023
  • Fas'a Yolculuk - 04 Mart 2023
  • İzmir'in Kavakları (4) - 18 Ağustos 2022
  • İzmir'in Kavakları (3) - 01 Ağustos 2022
  • İzmir'in Kavakları (2) - 07 Haziran 2022
  • Aziz İstanbul (4) - 12 Nisan 2022
  • Aziz İstanbul (3) - 10 Mart 2022
  • Aziz İstanbul(2) - 05 Şubat 2022
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
ilan.gov.tr
Gazete arşivi için üye girişi yapmanız gerekmektedir.
Köşe Yazarları
Toplu Sözleşme Sosyal Medya Anketi
Kadriye Demirel (AES Antalya il Temsilcisi , Eğitim koçu)
Toplu Sözleşme Sosyal Medya Anketi
Aziz Dolu Atabey
Aziz Dolu Atabey
Türkler bin boydur biri de Moğol'dur
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
Türk Kültür Coğrafyası-1
Remzi ÖZMEN TES İst 8 Nolu Şb. Bşk, Kamu-Sen İst eski Bşk
Remzi ÖZMEN TES İst 8 Nolu Şb. Bşk, Kamu-Sen İst eski Bşk
Memur Emeklisi Cezalı mıdır?
Reyhan Yıldız Eğitimci Yazar
Reyhan Yıldız Eğitimci Yazar
Hayatın Satır Araları: Gündelik Anların Derinliği
Yusuf İPEKLİ
Yusuf İPEKLİ
Araç muayenesi
Cahit Akdoğan Giresun Valiliği Esk.Halkla İliş. Md
Cahit Akdoğan Giresun Valiliği Esk.Halkla İliş. Md
Diyanetten Alkışlanacak Cuma Hutbesi
Birliğimize Kast Edenlere Verilen Değeri, Anlamak Mümkün Değil
Mehmet ARSLAN Eğitim Yönetimi Ve Planlama uzmanı
Birliğimize Kast Edenlere Verilen Değeri, Anlamak Mümkün Değil
Avrupa Turundan Fransa Paris
Canan ÖZDEMİR Uzman Sosyolog
Avrupa Turundan Fransa Paris
Haydut Devlet İsrail Bölgede Barışı Ve İstikrarı Engelliyor
Misafir Yazılar
Haydut Devlet İsrail Bölgede Barışı Ve İstikrarı Engelliyor
Silâh Bırakma Tiyatrosu!
Orhan KILIÇOĞLU
Silâh Bırakma Tiyatrosu!
Siyonizm Nedir Ve Siyonizmin Tarihçesi
Av.Faruk Ülker Ümraniye Türk Ocağı Eski Bşk
Siyonizm Nedir Ve Siyonizmin Tarihçesi
Hoca Ahmet Yesevi'yi Anarken
Ali Kemal Gül
Hoca Ahmet Yesevi'yi Anarken
Büyük Orta Doğu Yangını
Türk Ocakları'ndan
Büyük Orta Doğu Yangını
Kerbela Çeşmesi
Şerife Güven
Kerbela Çeşmesi
Bayramın Kutlu Olsun
Köksal Cengiz
Bayramın Kutlu Olsun
Trabzon'umuzu-Rum ve Pontus diye bilenlere!..
Şevket Sezer
Trabzon'umuzu-Rum ve Pontus diye bilenlere!..
Çok Okunan Haberler
Öğretici: Açlık Sınırı 26.115 TL, Yoksulluk Sınırı 85.066 TL Olmuşken Refah Payı Şarttır!
Öğretici: Açlık Sınırı 26.115 TL, Yoksulluk Sınırı 85.066 TL...
İstanbul Emniyeti'nde yeni atamalar!
İstanbul Emniyeti'nde yeni atamalar!
Haziran enflasyonu TÜİK'e göre yıllık yüzde 35, ENAG'a göre yüzde 69
Haziran enflasyonu TÜİK'e göre yıllık yüzde 35, ENAG'a göre yüzde...
Ana Sayfa
GÜNDEM
KAMU
SENDİKA
DÜNYA
EKONOMİ
SİYASET
HUKUK
TÜRK DÜNYASI
EĞİTİM
MEMURLAR
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Üye Paneli
Günün Haberleri
Arşiv
Gazete Arşivi
Anketler
Gazete Manşetleri
  • EKONOMİ
  • HUKUK
  • KAMU
  • MEMURLAR
  • SENDİKA
  • TÜRK DÜNYASI
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Üye Paneli
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Gazete Arşivi
  • Anketler
  • Gazete Manşetleri
sanalbasin.com üyesidir

  • Rss
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri

Sitemizde bulunan yazı , video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır.
İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.

Yazılım: Tumeva Bilişim