(Adı Üzerindeki Değişimler)
Eski yıllarda belediye başkanlığı seçimlerinde şöyle bir espri dolaşırdı ortalıkta YA BU ŞEHRİN ADINI DEĞİŞTİRİN YA DA DENİZ GETİRİN.
En eski adı,Suriye Kralı 2. Antiokhos'un karısının adı olan LAODİKYA'dır.Bu şehirde 11. yüzyıldan beri Türkler vardır.Lao dikya'nın adı Selçuklu kayıtlarına LADİK olarak geçmiştir.
Selçuklu hakimiyetiyle bugünkü yerine taşınması sonunda LADİK adının yanında TOĞUZLU adı da kullanılmaya başlanmıştır.Buna TONUZLU,TONGUZLU adları da eklenmiştir.
Ünlü gezgin İbn-i Batuta 1333 yılında ziyaret ettiği LADİK şehrine DONGUZLU dendiğini eserinde belirtir.
Aynı yılları kaydeden Mesalik Ül-Ebsar'da TONGUZLU ifadesini kullanmıştır.
1350 yıllarına ait bir İlhanlı vergi kaynağında ise TONĞUZLU diye yazılmıştır.Yine 1372 tarihli bir takvimde TONGUZLU yazılışına rastlanmıştır.
Timur'un resmi tarihçileri de DONGUZLUĞ,TENGUZLUĞ diye kayıt tutmuşlardır.
Daha sonraki yıllarda Osmanlı tarihçilerinden AŞIK PAŞAZADE ve NESRİ ise eserlerinde TONUZLU adı geçmektedir.
TONUZLU veya TUNUZLU adının DENİZLİ'ye dönüşmesi 16.yüzyılın ikinci yarısına rastlar.
1510 tarihli bir Osmanlı kaydında DİNUZLU adına rastlanır.Bu dönemde kente uğrayan gezginler eserlerinde DENYZELY,DENİZLEY,DENİSLİ,DEGNİZLİ,DENİZLİ adlarını kullanmışlardır.
1700 yılından sonra DENİZLİ adı kesin olarak dilimize yerleşmiştir.
Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı ve yörede yapılan kazıların sorumlusu olan Prof.Dr.Celal Şimşek;"LAODİKYA OVASININ ORTASINDA BİR GÖL OLDUĞUNU,BU GÖLÜN OVANIN EPEY BİR KISMINI KAPSADIĞINI VE UYDU FOTOĞRAFLARINDAN TESPİT EDİLDİĞİNİ"belirtmiştir.
Denizli,1200 yıllarında Türklerin eline geçtiğinde Menderes vadisi,güneydeki Acıpayam ve Tavas ovaları da bataklık ve göller halindeydi.Türkler,eskiden göllere ve büyük akarsulara da deniz derlerdi.Bu göl ve bataklıkların verdiği görüntü,hem de büyük nehirlere deniz adı verme alışkanlığı, bölgeye yerleşen Türklerde böyle algı yaratmış da olabilir. Zaten Denizli'ye yakın olan Burdur,Isparta tarafları bugün bile GÖLLER YÖRESİ diye adlandırılır.Bu bölgeye yerleşen Türkler Horasan ve Harezm bölgesinden gelmişlerdir.Farklı şiveleri vardır.
Celal Şimşek"Tonguzlu hiç bir zaman Domuzlu olup Denizli'ye dönüşmüş olamaz.Burada ki en büyük etken Arap Alfabesindeki seslerin bazen Türkçeyi tam olarak ifade edememesindendir."diye durumu açıklar.