Kanada'da bir Kasabaya Kars Adı Nasıl Verildi?

 

Sıcak denizlere inmek amacıyla Çarlık Rusya'sı 3-Temmuz-1853'te Eflak-Boğdan'ı işgal eder.

30-Kasım-1853'te Ruslar Sinop'ta bir baskınla donanmamızı yakarlar.

Balkanlardaki Rus kışkırtıcılığından bütün Avrupa etkilenir.Rusya'ya karşı İngiltere,Fransa ve Osmanlı Devleti arasında 27-Mart-1854'te bir ittifak anlaşması imzalanır.

Osmanlılar,ittifak ordusuyla birlikte Kırım'a asker çıkartır ve Türk Milleti "Sivastopol önünde yüzer gemiler..."diye türküler yakar.Osmanlı ordusu Kırım'da iken,Ruslar'ın Kafkas ordusu 14-Haziran-1855'te KARS'ı kuşatır ama bir türlü başarı sağlayamaz.Çünkü az sayıdaki askerimizin yanında sivil halkımızda ölümüne bir direniş sergiler.105 gün süren Rus kuşatması,kadın,erkek,yaşlı,genç,çocuk direnişi karşısında başarısızlıkla sonuçlanır.Bu zafer üzerine Sultan Abdülmecit,Kars'ı savunan asker ve sivillere GAZİ ünvanı verir ve KARS NİŞANI adlı madalya çıkartır.Karadeniz'de çalışan buharlı bir gemiye de KARS adı verilir.Takvim-i Vekayi ve Ceride-i Havadis adlı gazetelerde KARS ÖZEL SAYISI yayınlanır.

Kars savunması sürerken,Kars'ta bulunan İngiltere'nin gözlemci subayı General Fenwick Williams İngiliz elçiliğine gönderdiği raporda:

"BURADA KADINLAR,ÇOCUKLAR,YAŞLILAR,askerle birlikte savaşıyor.Böylesi görülmedi.Türklerin gerçeği,Kartacalıların efsanesini geride bırakır"der.

Bu haber bütün Avrupa'da hayranlık uyandırır.Kars savunması,Paris'in açık hava tiyatrolarında 10 000 kişilik figüranlarla sahnelenir.

Avrupa Kars savunmasıyla çalkalanırken,İngiltere o zamanlar sömürgesi olan Kanada'ya deniz altından telgraf kablosu döşeme işini bitirmiştir.Bu hattan ilk haber olarak Türklerin Kars savunması Kanada'ya ulaşır...

O sıralarda Kanada'da WELLİGTON adlı iki kasaba vardır.Ottawa yakınındaki WELLİGTON'a ait postalar diğer Welligton'a gitmektedir.Bu karışıklıkta bıkan Ottawa yakınındaki Welligtonlular kasaba adlarını değiştirme kararı alırlar.Bu tartışmalar sürerken Türkün Kars destanı haberini öğrenirler.Tüm kasabalılar "Bu kahraman kentin adını kasabamıza verelim"derler...

Böylece Welligton kasabası 1855 yılında KARS adını alır.

Türklerin bu olaydan yıllar sonra şöyle haberi olur:

1954 yılında Kanada'da askeri bir görevle bulunan Burhan Göksel,Kars kasabasını tesadüfen bulur ve bu durumu Kars Tanıtma Derneği'ne haber verir.Bizim Kars ile Kanada'da bulunan Kars yazışmalar sonucu kardeş şehir olurlar.

1963 yılında Genelkurmay Başkanımız Necip Torumtay,Kurmay Yarbay olarak bulunduğu Kanada Kars'ını ziyaret eder.Oradaki izlenimlerini mektupla akrabası olan Kars sevdalısı Fahrettin KIRZIOĞLU'na aktarır.

1964 yılında Türk Kültürü Dergisi bu olayı sayfalarına taşır.

1988 yılında TRT'de "Biz Bize"programında Mevlüt Uluğtekin Yılmaz'da Prof.Dr.Fahrettin Kırzıoğlu aracılığı ile bu olayı bütün Türkiye'ye duyurur.

Not:Ben bu olayı daha fakülte öğrenciliğim yıllarında (1976-1980) o zamanlar doçent olan değerli hocam Fahrettin Kırzıoğlu'dan öğrenmiştim.Bizde çok emeği olan saygıdeğer hocamı rahmetle anıyorum.Mekanı cennet olsun.