Piri Reisi Tanıyalım

 

1465-1470 yıllarında Gelibolu'da doğmuştur.Babası Karamanlı Hacı Mehmet,amcası ise ünlü Osmanlı denizcisi Kemal Reis'tir.

 Amerika kıtasını da gösteren dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla ünlüdür.Eşsiz bir kartograf ve deniz bilimleri uzmanı olmasının yanında Osmanlı denizcilik tarihinde de derin izler bırakmıştır.

 1487-1493 yılları arasında Korsika,Sicilya,Sardunya adaları ve Fransa kıyılarına yapılan akınlara amcası Kemal Reis'in yanında katılmıştır.

 1486 yılında Endülüs'te Müslümanların hakimiyetindeki son şehir olan Gırnata'da katliama uğrayan Müslümanlar Osmanlı Devletinden yardım isteyince amcası Kemal Reis ile birlikte İspanya'da zulme uğrayan Müslümanları Kuzey Afrika'ya taşımıştır.

 1494'te 2.Beyazıt'ın görevlendirmesiyle donanma hizmetine girmişlerdir.

 Venedikliler'e karşı Akdeniz'de deniz kontrolü sağlamada gemi komutanı olarak görev almış ve böylece ilk kez savaş kaptanı olmuştur.Yaptığı başarılı savaşlar sonunda Venediklileri barış yapmak zorunda bırakmıştır.

 1491410 yılları arasında İnebahtı,Modon,Koron,Navarin,Rodos ve Midilli gibi deniz seferlerinde yer almıştır.Gördüğü yerleri ve yaşadığı olayları daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dünya denizcilik tarihinde ilk kılavuz kitap olma özelliğini taşıyan eserinde anlatmıştır.

 Daha sonra Mısır kaptanı olan Piri Reis,Umman ve Basra üzerine 30 gemi ile çıktığı seferde Hürmüz Kalesi'ni kuşatmış,Portekizlilerden aldığı haraç karşılığında kuşatmayı kaldırmış ve donanması ile Basra'ya dönmüştür.Tamire muhtaç donanmayı bırakıp ganimet yüklü üç gemiyle Mısır'a döndüğü sırada gemilerden biri yolda batmıştır.Donanmayı Basra'da bırakması kusur sayıldığı için Mısır'da hapsedilmiştir.

 Basra valisi Kubat Paşa'ya ganimetten istediği haracı vermemesi,Mısır Beylerbeyi Mehmet Paşa'nın politik hırsları sebebiyle hakkında dönemin hükümdarı olan Kanuni Sultan Süleyman'a olumsuz rapor verilmiş ve 1554 yılında 80 yaşında iken bir ferman ile boynu vurularak idam edilmiştir.Mirasına devlet tarafından el konulmuştur.

Not:Gelibolu'da bu anıtın yapılmasında katkısı olanları tebrik ederim.Yeni nesiller, şehirlerinden çıkan ünlüler sayesinde geçmişimizi az da olsa öğrenir diye düşünüyorum.