İran'da 531 ile 579 yılları arasında hükümdarlık etmiş, adaletiyle ün salmış Sasani Şahı. "Nuşirevan-ı Adil" diye de bilinir. İslam dini ortaya çıkmadan önce İran’da yaşamış Mecusi hükümdardır
Nuşirevan'ın adaletiyle ünlü bir hükümdar olarak nam salmıştır. Hatta Hz. Muhammed’in: "keşke Nuşirevan da benim ümmetimden olsaydı" dediği rivayet edilir.
Hz. Ömer ise dünyada peygamberlerden sonra en adaletli insandır. Yahudi bir vatandaşın Medineye kadar gelerek Mısırı fetheden kişi, Mısır Valisi ve Hz. Ömer'in arkadaşı olan Amr İbn i As şikayet edince tek cümle ile hüküm veriyor ve gereğinin yapılmasını istiyor. Aksi halde ne olacağını birlikte yaşadıkları olayın hüküm vericisini hatırlatarak uyarıyor.
Bakalım ne olmuş:
Amr İbn-i As Mısır valisiyken şehrinki en görünen yerine çok büyük bir cami yaptırır fakat caminin köşelerinden biri bir Musevi’nin arazisine taşar. Yahudiye ne kadar para teklif ederlerse etsinler arazisini satmaya razı olmaz. Bunun üzerine Amr İbn-i As arazinin ortalama değerinin iki katı kadar mir miktarı verir ve "arazinin hakkı budur" diyerek Yahudi’nin rızası hilafına araziye el koyar.
Yahudi seni Hz. Ömer'e şikayet edeceğim diyerek oradan ayrılır ve Meniye gider. Halifeyi sora sora bulmaya çalışır ve bir ağacın dibinde başına bir tuğla koymuş uyuyan bir adam görür. Uyandırıp ona sorar. O da halife benim der. Yahudi önce inanmaz etraftan geçen insanların "selam sana ey halife" diye selam ettiklerini görünce ikna olur ve durumu ona anlatır. Hz. Ömer de oradan bulduğu bir kemik üzerine: "NUŞİREVAN BİZDEN DAHA MI ADİLDİ?" yazar ve adama verir. "Bunu valiye göster, o gereğini yapar" der. Yahudi iyice umudu kesmiştir ama diyecek bir şeyi olmadığı için olur der ve Mısır’a döner.
Mısır’a varınca kemik parçasındaki yazının işini görmeyeceğine inandığı için o yazıyı önceleri valiye göstermez. Ama sırf verdiği sözü yerine getirmek için umutsuzca bu kemik parçasını Amr İbn As'a gösterince Amr İbn As'ın benzi bir anda sararır, solar. Hemen arazinin kendisine geri verildiğini söyler. olaya anlam veremeyen Yahudi kemikteki yazının hikmetini sorar. Bunun üzerine Amr İbn As anlatmaya başlar:
“İslamiyetten önce Hz. Ömer ve Amr İran'ın başkentine develerini satmaya giderler. Gece bir handa konaklamaya karar verirler.
Hancı: "paranızı ve devenizi ücret karşılığı bana emanet edin yoksa çalınabilir" der. Onlarsa düşük bütçeli tacirler oldukları için buna yanaşmazlar. Develerini hana bağlarlar altın keselerini de yastıklarının altına koyarlar. Sabah uyandıklarında develer de altınlar da yoktur. Hancıya sorarlar hancı da "Ben sizi uyarmıştım" der. O mahallenin güvenlik sorumlusuna giderler. O da: "Hancıya emanet etseydiniz. Beni ilgilendirmez" der. Bunun üzerine hancının yönlendirmesiyle adaletiyle nam salmış Nuşirevan'ın huzuruna çıkmaya karar verirler.
Nuşirevan'a olayı anlatırlar. Nuşirevan: "Peki develeriniz sokaktayken, altın keseleriniz güvende değilken niye uyuyordunuz?" diye sorar. Hz. Ömer: "Biz sizi uyumuyor biliyorduk, onun için rahat rahat uyuyorduk." der. Amr kellelerinin gittiğini düşünürken hükümdar bu cevabı çok beğenir: "Ey çölün Arabı! Doğru söylüyorsun. Halkımın huzuru için benim her zaman uyanık olmam gerekir" der. Olayı araştırmak için bir hafta ister ve o hafta boyunca konuğu olmalarını ister. Onlar da razı olur.
Bir hafta sonra Nuşirevan'ın huzuruna çağırılırlar. Develeri bulunmuştur. Keseleri de oradadır. İçindeki altınlar da tamdır. Nuşirevan'a teşekkür eder çok adil olduğunu söylerler. Nuşirevan: "İşinizi halledip iki gün sonra şehirden çıkarken biriniz doğu biriniz güney kapısından çıksın. O zaman daha adil olduğumu göreceksiniz." der. Amr İbn-i As iki gün sonra doğu kapısından çıkarken o kapıda birinin asılı olduğunu görür. Şık giyimli bu adam kaldıkları yerin güvenliğinden sorumlu kişidir. Hırsızlıkta payı olduğu için asılmıştır. Hz. Ömer ise kendi çıktığı kapıda Nuşirevan'ın oğlunun asılı olduğunu görür. Hırsızlarla işbirliğini yaptığını öğrenince Nuşirevan kendi oğlunu da astırmıştır.”
“İşte onun için Halife Ömer bu olayı örnek göstererek benim adaletsiz davranışı sürdürürsem benim sonum Nuşirevan’ın yaptığından geri kalmayacaktır” dedi. Yahudi Halifenin adaleti Amr İbn –i As’ın malını sorgu sualsiz geri vermesi üzerine. Çok etkileniyor hem arsasını bağışlıyor hem de Müslüman oluyor….
Belediyeleri yirmi beş yıl, Türkiye’yi on sekiz yıldan beri yönetenler sözlerinde: “Hz Ömer’in adaletini örnek alarak Türkiye’yi yönetiyoruz” sözünün kuvveden fiiliyata geçmesini bekliyoruz. Ülke elden çıkyor....