• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • GÜNDEM
  • KAMU
  • SENDİKA
  • DÜNYA
  • EKONOMİ
  • SİYASET
  • HUKUK
  • TÜRK DÜNYASI
  • EĞİTİM MEMURLAR
  • Ara
SON DAKİKA:
01:10
İletişim Başkanlığı'na Burhanettin Duran atandı
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
  1. Köşe Yazarları
  2. Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
  3. Tarihte Evlilikler (1)
Yayınlanma: 29 Mart 2020 - 11:48

Tarihte Evlilikler (1)

29 Mart 2020 - 11:48
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk

 

“Tarihte Evlilikler” deyince, her halde halkın (reaya, tebaa) evliliklerinden bahsedeceğimi sanmıyorsunuz: Devletleri yöneten “hükümdar”ların evliliklerinden bahsedeceğim. Tarihte milletler arası bir çok savaşlar olmuştur; yine aynı milletin kurduğu farklı devletler arasında da savaşlar olmuştur, mesela bizim milletimizin kurduğu devletler arasında olduğu gibi… Ayrıca çok sayıda din savaşları olmuştur; hatta aynı dinin mezhepleri arasında da… Bunları okudukça görüyorsunuz.

Buna rağmen; tarih boyunca imparatorluklar, devletler, krallıklar, emirlikler, hanlıklar, beylikler, derebeylikler arasında -evlilikler yoluyla- o kadar birliktelikler kurulmuş ki, yazsam sayfalar yetmez. Bugün belki daha keskin bakıyoruz; ama dün evliliklerde ırk, soy, din, mezhep farkı da çok gözetilmemiş.

Geçen hafta; “Türklerde hükümdarların, hakanların, hanların, beylerin, şehzadelerin; Araplarda emirlerin, halifelerin; diğer milletlerde imparatorların, kralların, tekfurların, derebeylerin nasıl evlendiklerini / evlendirildiklerini, kendi aralarında ya da karşılıklı birbirlerine kızlarını, kız kardeşlerini (bacılarını, hemşirelerini) nasıl verdiklerini…” bahsetmiştim.

Yazıyı hazırlarken, bir de gelin olan kızlar / kadınlar tarafından konuya bakmaya çalıştım. Acaba hükümdar babasının veya ağabeysinin bir sözü ile gelin gidenlerin psikolojisi düşünülmüş müdür? Bu evlilikler, kızlar / kadınlar açısından değerlendirilmiş midir? Birini sevdiği veya biri tarafından sevildiği, kendilerine sorulmuş mudur? Nasıl bir ortama ya da bilinmezliğe doğru gittiği anlatılmış mıdır? Hiç sanmıyorum. Büyük ihtimalle tüm bu soruların cevapları olumsuzdur.

Gelinler açısından bakınca üzülmemeniz, acımamanız mümkün değil. Gittiği yerde (sarayda) ne ile karşılaşacağı, kaçıncı eş olacağı, başına neler geleceği, tuzaklara veya entrikalara karışıp karışmayacağı, aklı, karakteri veya güzelliği ile hünkârı (eşini) etki altına alıp alamayacağı, kimlere ne tür tuzak kuracağı veya entrika çevireceği hep meçhul… Ama bir gerçek var ki; gelin giden bu kızlar / kadınlar, devletin veya saltanatın geleceği için aracı olarak kullanılmışlardır.

Bunları niye yazıyorum; çünkü bu gelinlerin bazılarının, tarihi süreç içerisinde ağabeylerinin, kardeşlerinin, eşlerinin ölümlerinde / öldürülmelerinde etkilerinin olduğu görülüyor da ondan… “Mutlaka evlendirilmeleri sırasında ya da evliliklerinde yaşadıkları psikolojik durumun etkisi vardır” diye düşünüyorum.

Garip ya da ilginç bulacağımız bu evliliklerden; Tomris Hatun gibi devleti yöneten, çok güçlü, savaşçı kadınlar çıktığı gibi tarihe mal olan büyük aşkların doğduğu da görülüyor: Romalı komutan Anthony ile Mısırlı Kleopatra, Hindistan’da Babür Sultanı Şah Cihan ile eşi Mümtaz Mahal (Ercümend Banu Sultan), Osmanlı’da Kanuni Sultan Süleyman ile Hürrem Sultan’ın aşkları gibi daha bir çok aşklar…

Bu evliliklerin sebeplerine girmeden önce biraz “Türk Töresi”nden bahsetmek gerekmektedir:

- Türkler bu tür evlenmeleri siyaseten yapıyorlardı.

- Türkler bir yeri almak istediklerinde ya akın yapıp kılıç zoruyla zapt ediyorlar yahut o yerin hükümdarının / kralının kızını alıyorlardı.

- Çünkü Türk töresine göre gelinin beraberinde getirdiği cehiz (mal-mülk) kocasının (hükümdarın), dolayısıyla devletin sayılıyordu.

- Bu suretle ülkeler / araziler temellük (kendi malı sayma) ediliyordu.

- Gerektiğinde o devletin veya ülkenin varisi olduklarını ileri sürüyorlardı. Mesela; Selçuklular kendilerini Bizans’ın varisi saymışlardır.

(Not: Bazı tarihçilerimiz; Osmanlı’nın ilk döneminde Türk kökenli “Mihaloğulları, Malkoçoğulları gibi” güçlü kabilelerin kızları ile evlenip akraba olduklarında tahtta hak iddiası olabileceği endişesi ile “Yeniçeri Ocağı”nı ve “Harem”i kurduklarını belirtmektedirler.)

Tarihte yapılan evliliklerle ilgili çeşitli kitaplardan derlediğim notlara bağlı kalarak sebeplerini yazmaya çalışacağım. Evliliklerin Türk kökenlilerle veya yabancılarla olması, olayları ve şartları değiştirmediği gibi sebepleri de değiştirmiyor. Bu tür evlenmeler de aşağıdaki sebeplerin bir tanesi yeterli olabildiği gibi bir kaçı bir arada da olabiliyor. Gelelim bu evliliklerin yapılma sebeplerine:

- Akraba olmak suretiyle arka ve güç kazanmak.

- Saltanatı güçlendirmek ve hâkim (güçlü) hükümdar olmak.

- Gelinin cehiz olarak getirdiği mala / mülke sahip olmak.

- Gelin kıza düşen miras nedeniyle devlet arazisini (toprağını) genişletmek.

- Arazinin yanı sıra asker sağlamak.

- Bir ülkeyi savaşmadan almak.

- Dost kazanmak.

- İttifak yaparak müttefik olmak ve destek bulmak.

- Barış yapmak ve denge sağlamak.

- Ticaret yollarını güvenli yapmak ve tüccarları güvene almak.

- Başka devletlerin arazi tecavüzlerinden korunmak.

- Evliliği antlaşma gereği yapmak.

Tarihi süreç içerisinde bu evliliklere örnek olarak önemli bulduklarımı vereceğim:

* M.Ö.19-18.yüzyıl: “Turukkular ile Asur kralı Išme-Dagan arasında bir tür düşmanlık olduğu aşikârdır. Buna rağmen ikili arasında akrabalık bağı da tesis edilmiştir. Şöyle ki Išme-Dagan oğlu Mut-Askur’a, gelin olarak Zaziya’nın kızını almış ve kendi kızını da Zaziya’ya eş olarak vermiştir. İki siyasi güç arasında evlilik vesilesiyle geliştirilmeye çalışılan dostane ilişkinin temelinde Asurluların Turukkuları kendi yanlarına çekme gayesi yatmaktadır. Nitekim Išme-Dagan bu şekilde Turukkuları kendi safına çekerek onların savaşçı niteliklerinden ve askeri gücünden faydalanma çabası içerisine girmiş olmalıdır.” (Yusuf Kılıç - Hüsrem Çelik - Cemal Yılmaz, Turukkular, Hildegard Lewy, “Assyria c. 2600-1816 B.C by the Late”, CAH, Vol. I, Part II, Cambridge 1971)

* M.Ö.680-669: “Asur imparatoru Asarhaddon, imparatorluğun kuzey ve kuzeydoğu sınırlarını tehdit eden Kimmer ve Mannalar’ın saldırılarını tesirsiz hale getirebilmek maksadıyla İskit hükümdarı Bartatua ile anlaşmak yolunu seçmiş ve ona kızını vererek İskitler’in adı geçen kavimlere karşı savaşmasını sağlamıştır.” (Prof.Dr. İsmail Durmuş, İskitler, Akçağ yayınları 2015)

* “İlk milletlerarası mukavele olduğu belirtilen anlaşma (M.Ö.200) gereğince Mo-Tun’un bir Çin prensesiyle de evlenmesi sonucu Çin ile dostluk havası içinde, İmparatoriçe Lu (M.Ö.195-179)…” (Dr. Arslan Tekin, Türk’ün Tarihi)

* “Mete (ölümü M.Ö.174)’nin oğlu Tanhu Ki-ok (Ki-yo) Lo-Şang unvanı ile tahta geçti (M.Ö.174-160). …Çin ile iktisadi münasebetlerini dostane bir şekilde devam ettirmek için bir Çin prensesiyle evlendi.” (Dr. Arslan Tekin, Türk’ün Tarihi)

* M.Ö.51-30: Sezar'ın öldürülmesinden sonra Kleopatra, Romalı Komutan Marcus Antonius ile birlikte olmaya başladı. M.Ö.40 yılında ikiz çocukları olan çift, M.Ö.36 yılında evlendi.

Haftaya devam…

Yazarın Diğer Yazıları

  • Türk Kültür Coğrafyası-1 - 06 Temmuz 2025
  • Türkoloji ve Dil-2 - 28 Haziran 2025
  • Türkoloji ve Dil - 15 Haziran 2025
  • Türklük Bilimi Üzerine - 08 Haziran 2025
  • Türklük Bilimi/Türkoloji - 01 Haziran 2025
  • Türkler Hakkında - 25 Mayıs 2025
  • Türklerde Sosyal Yapılar - 18 Mayıs 2025
  • Kültür Milliyetçiliği - 11 Mayıs 2025
  • Ekonomi Savaşları - 04 Mayıs 2025
  • Kritik Madde Savaşları - 27 Nisan 2025
  • Buharî'nin Ebu Hanife Düşmanlığı - 20 Nisan 2025
  • İnancımız ve Çelişkilerimiz-3 - 13 Nisan 2025
  • İnancımız ve Çelişkilerimiz-2 - 06 Nisan 2025
  • İnancımız ve Çelişkilerimiz-1 - 30 Mart 2025
  • Hüccet mi Kudret mi? - 23 Mart 2025
  • Türkler (Halklar-Boylar)-4 - 16 Mart 2025
  • Türkler (Halklar-Boylar)-3 - 09 Mart 2025
  • Türkler (Halklar-Boylar)-2 - 02 Mart 2025
  • Türkler (Halklar-Boylar)-1 - 23 Şubat 2025
  • Türklerin Soy Kütüğü - 16 Şubat 2025
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 25
ilan.gov.tr
Gazete arşivi için üye girişi yapmanız gerekmektedir.
Köşe Yazarları
Toplu Sözleşme Sosyal Medya Anketi
Kadriye Demirel (AES Antalya il Temsilcisi , Eğitim koçu)
Toplu Sözleşme Sosyal Medya Anketi
Aziz Dolu Atabey
Aziz Dolu Atabey
Türkler bin boydur biri de Moğol'dur
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
Yaşar YENİÇERİOĞLU UAEF Başk
Türk Kültür Coğrafyası-1
Remzi ÖZMEN TES İst 8 Nolu Şb. Bşk, Kamu-Sen İst eski Bşk
Remzi ÖZMEN TES İst 8 Nolu Şb. Bşk, Kamu-Sen İst eski Bşk
Memur Emeklisi Cezalı mıdır?
Reyhan Yıldız Eğitimci Yazar
Reyhan Yıldız Eğitimci Yazar
Hayatın Satır Araları: Gündelik Anların Derinliği
Yusuf İPEKLİ
Yusuf İPEKLİ
Araç muayenesi
Cahit Akdoğan Giresun Valiliği Esk.Halkla İliş. Md
Cahit Akdoğan Giresun Valiliği Esk.Halkla İliş. Md
Diyanetten Alkışlanacak Cuma Hutbesi
Birliğimize Kast Edenlere Verilen Değeri, Anlamak Mümkün Değil
Mehmet ARSLAN Eğitim Yönetimi Ve Planlama uzmanı
Birliğimize Kast Edenlere Verilen Değeri, Anlamak Mümkün Değil
Avrupa Turundan Fransa Paris
Canan ÖZDEMİR Uzman Sosyolog
Avrupa Turundan Fransa Paris
Haydut Devlet İsrail Bölgede Barışı Ve İstikrarı Engelliyor
Misafir Yazılar
Haydut Devlet İsrail Bölgede Barışı Ve İstikrarı Engelliyor
Silâh Bırakma Tiyatrosu!
Orhan KILIÇOĞLU
Silâh Bırakma Tiyatrosu!
Siyonizm Nedir Ve Siyonizmin Tarihçesi
Av.Faruk Ülker Ümraniye Türk Ocağı Eski Bşk
Siyonizm Nedir Ve Siyonizmin Tarihçesi
Hoca Ahmet Yesevi'yi Anarken
Ali Kemal Gül
Hoca Ahmet Yesevi'yi Anarken
Büyük Orta Doğu Yangını
Türk Ocakları'ndan
Büyük Orta Doğu Yangını
Kerbela Çeşmesi
Şerife Güven
Kerbela Çeşmesi
Bayramın Kutlu Olsun
Köksal Cengiz
Bayramın Kutlu Olsun
Trabzon'umuzu-Rum ve Pontus diye bilenlere!..
Şevket Sezer
Trabzon'umuzu-Rum ve Pontus diye bilenlere!..
Çok Okunan Haberler
Öğretici: Açlık Sınırı 26.115 TL, Yoksulluk Sınırı 85.066 TL Olmuşken Refah Payı Şarttır!
Öğretici: Açlık Sınırı 26.115 TL, Yoksulluk Sınırı 85.066 TL...
İstanbul Emniyeti'nde yeni atamalar!
İstanbul Emniyeti'nde yeni atamalar!
Haziran enflasyonu TÜİK'e göre yıllık yüzde 35, ENAG'a göre yüzde 69
Haziran enflasyonu TÜİK'e göre yıllık yüzde 35, ENAG'a göre yüzde...
Ana Sayfa
GÜNDEM
KAMU
SENDİKA
DÜNYA
EKONOMİ
SİYASET
HUKUK
TÜRK DÜNYASI
EĞİTİM
MEMURLAR
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Üye Paneli
Günün Haberleri
Arşiv
Gazete Arşivi
Anketler
Gazete Manşetleri
  • EKONOMİ
  • HUKUK
  • KAMU
  • MEMURLAR
  • SENDİKA
  • TÜRK DÜNYASI
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Üye Paneli
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Gazete Arşivi
  • Anketler
  • Gazete Manşetleri
sanalbasin.com üyesidir

  • Rss
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri

Sitemizde bulunan yazı , video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır.
İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.

Yazılım: Tumeva Bilişim